Khó ngủ sau Tết

KHÓ NGỦ SAU TẾT

Một sự thật mà trung y đã nhận định là việc khó ngủ vào mùa xuân chẳng có liên quan gì đến thời tiết mà nguyên nhân là do cơ thể thất dưỡng.

Chẳng hạn như do mùa đông đã không “tàng” tốt, không nghỉ ngơi tốt, đến mùa xuân cần năng lượng để sinh phát thì không đủ, tinh khí không đủ dùng nên hay buồn ngủ mệt mỏi.

Mùa xuân theo ngũ hành thuộc hành MỘC, tương ứng với GAN, chủ về sinh phát và thông tiết. Cũng như vạn vật đâm chồi nảy lộc vào mùa xuân vậy. Do đó, cần ngủ sớm dậy sớm và cần đi bộ giao tiếp ngoài thiên nhiên nhiều hơn.

Mùa xuân cũng là dip ăn mừng năm mới, một cuộc chơi dài từ khâu chuẩn bị lao lực và ăn uống dễ bị mất kiểm soát trong dịp tết. Dễ dẫn đến tâm, gan hoả vượng, vui qúa độ, ăn quá nhiều dẫn đến tích thực.

Những nguyên nhân đó làm chúng ta rơi vào trạng thái buồn ngủ ban ngày, khó ngủ ban đêm.

Một số thực phẩm giúp trợ dương tỉnh tỳ như là rau ngò rí, gừng, sa nhân, quế, hồ tiêu,…Có thể nghĩ đến một bát mỳ hay cháo hoài sơn với rau ngò, hồ tiêu cho bữa sáng.

Rau ngò rí có tính cay – ấm – thơm – thoán, nội thông tâm tỳ đến ngoại biên tứ chi, có thể tránh các tà khí. (Bản thảo cương mục). Tuy nhiên với người thể chất âm suy nội nhiệt, gan hoả vượng, mắt khô đau thì không thích hợp dùng những món cay nồng này nhé

Giảm ăn thực phẩm quá bổ dưỡng, béo ngọt để tránh sinh đàm sinh ẩm. Cháo yến mạch, đậu xanh giúp kiện tỳ trục thấp và tăng cường khí gan, có thể thêm chút rau xanh theo mùa để dinh dưỡng phong phú hơn.

TỈNH GIẤC SỚM NÊN LÀM GÌ?

Theo lý luận trung y, cơ thể người khi nằm xuống máu sẽ đổ về gan, gan tàng huyết, huyết chứa linh hồn.

(huyết chứa hồn ý nói nếu một người thiếu khí huyết thì không thể tập trung, suy nghĩ lan man như người vô hồn)

Người khoẻ mạnh, ban ngày gan sẽ làm việc cung cấp khí huyết tạo năng lượng cho cơ thể; ban đêm thì thu hội lưu trữ khí huyết lại.

Ở người gan không tốt, ban ngày gan không thể giải phóng năng lượng do đó cơ thể mệt mỏi, trầm trâm mê mê buồn ngủ. Ban đêm lại không thu được, hoặc là ngủ không ngon, suy nghĩ lung tung hoặc là thức dậy sớm.

Thực thế “dậy quá sớm” là do gan không thể thu hội và lưu trữ khí huyết vào ban đêm. Thức khuya thường xuyên vô cùng hại gan, tiêu hao khí huyết, âm hư nóng trong là vậy. Lâu ngày gan không thể thu liễm, giấc ngủ bị rối loạn.

Cần giảm tránh các thực phẩm mang tính kích thích như ớt, hành, rượu bia,… ; Có thể ăn một chút món chua- hàn như mơ chua, giấm. Ngoài ra hạt sen, gạo tẻ, hoài sơn cũng giúp ích rất nhiều.

Trà mơ chua, cháo hạt sen, cháo hoài sơn là món ăn thích hợp để giúp gan hoạt động tốt và ngủ ngon.

Ngoài ra, những người có cơn giận dồn nén không thể trút bỏ dễ có xu hướng thức dậy sớm. Bạn có thể xoa bóp huyệt Thái Xung (thường được gọi là “tiêu khí huyệt”) thường xuyên. Nó có thể loại bỏ cơn giận đang dâng cao, giảm căng thẳng thần kinh và giúp bạn ngủ ngon.

KHÓ VÀO GIẤC NGỦ

Khó ngủ có 4 nguyên nhân chủ yếu:

Một là quá hưng phấn làm tâm hoả vượng

Có đại sự đại hỉ quá vui, vui lâu quá mà vẫn chưa bình lại được làm cả đêm ngủ không được.

Biểu hiện của tâm hoả vượng: đầu lưỡi đỏ thậm chí còn nổi một số nốt đỏ.

Cải thiện:

+ Trước khi ngủ day ấn huyệt dũng tuyền ở chính giữa lòng bàn chân. Đây là

huyệt đầu tiên của thận kinh, ấn huyệt này giúp dẫn hoả đi

xuống phần dưới cơ thể, phân tán bớt (tức trên dưới không thông, trên nóng dưới lạnh gây khó ngủ) Đồng thời lợi dụng một chút “thận thuỷ” để dập bớt lửa trong tâm.

+ Giảm ăn đồ mặn, khẩu vị đậm đà, nên ăn nhiều hơn thực phẩm đắng.

Ví dụ: trà tim sen 2g- cam thảo 3g

Hai là tâm hoả vượng dẫn đến hư hoả. Biểu hiện: nằm xuống là không yên, ngủ không được, đầu óc loan nghĩ kiểu muốn đem hết sự tình trên thế gian suy nghĩ một lượt.

Lòng bàn tay bàn chân nóng, đầu lưỡi đỏ, rêu lưỡi rất ít hoặc không có (do hư hoả làm khô hết âm dịch)

Cách điều lý: không cần tiêu hoả mà cần dưỡng âm.

Uống nước cơm loãng, canh/chè ngân nhĩ rất tốt để dưỡng âm sinh tân.

Ba là Hoả thực do ăn quá nhiều

Vị bất hoà, tức dạ dày đang bị quá tải dẫn đến khó ngủ. Đặc biệt là hay xảy ra ở trẻ nhỏ, tích thực dẫn đến khó ngủ lăn đi lăn lại khó chịu mãi không vào giấc.

Cách cải thiện: Xoa bụng theo chiều kim đồng hồ. Sơn tra, trần bì có thể dùng.

Bốn là gan hoả vượng, tức là gan không tàng huyết

Trường hợp này thường xảy ra khi ăn quá nhiều đồ cay nóng. Có thể ăn một ít đồ chua để thu gan khí, các trái cây có vị chua hoặc cháo hoài sơn, cháo hạt sen.

** Nếu tâm hoả không phải quá mạnh thì nấu cháo hạt sen nên loại bỏ tim sen)

Bài viết mới cập nhật

Khó ngủ và sức khoẻ trái tim- Thuốc hạ huyết áp kẻ chống đối trái tim

Mùa hè giúp trẻ tăng phát triển chiều cao

Chuyện về 11 chú cá – Chăm sóc SK theo thể chất

Mụn trứng cá, loại từ gốc rễ

Trả lời Hủy